Qazaxıstandakı aksiyalarda etirazçıların qeyri-rəsmi liderlərindən biri, siyasi fəal və hüquq müdafiəçisi 64 yaşlı Meyrxan Abdumanapov Almatıda baş verənlərlə bağlı “Siberia.Realii” saytına danışıb.

Onun sözlərinə görə, etirazçılara qarşı güc tətbiqi yanvarın 6-sı təxminən səhər saat 9 radələrində başlayıb. Onun dediyinə görə, həmin vaxt Nursultan Nazarbayev küçəsində olan meydanda üzərində pulemyot olan hərbi yük maşınları, minik avtomobilləri və bir neçə zirehli transportyor peyda oldb. Əsgərlər oradan çıxıb bütün perimetr boyu meydanı mühasirəyə alıblar.

Buna da bax:

Rusiya təyyarələri Qırğızıstandan Qazaxıstana paraşütçülər, texnika və sülhməramlılar çatdırıb

"Sonra mən də daxil olmaqla, ən yaşlı səkkiz nəfər etirazçılar adından ağ bayraq və əl qaldıraraq danışıqlar aparmağa getdik. Gecələr düşərgəni qorumaq üçün istifadə etdiyimiz şitləri keçəndə bizə atəş açmağa başladılar. Bunlar xəbərdarlıq atəşləri idi. Amma yanımda yaşı 50-dən yuxarı olan bir kişi qəfil yerə yıxıldı. Güllə onun sol bud nahiyəsinə dəymişdi. O an biz artıq hasara doğru geri çəkildik. Amma yaralını götürmək üçün geri qayıtdım. Çətinliklə onu qaldırıb hasarın yanına apardım, oradan da xəstəxanaya göndərdik. Atışma dayandı. Biz əlimizi yelləməyə, danışıqlar təklif etməyə davam etdik. Qazax dilində səsgücləndirici ilə bizə xəbərdarlıq etdilər ki, yaxınlaşmayın. Nəticədə 10-15 dəqiqədən sonra - görünür, məsləhətləşirdilər - bir zabit yanımıza gəldi.

Adını və soyadını verdi, indi xatırlaya bilmirəm. O dedi: "Bəli, mən o poqromçuların kimlər olduğunu bilirəm, onlar siz deyilsiniz. Nümayişi davam etdirə bilərsiniz, yeganə şərt budur: təsadüfən sizin aranızda silahlı gənclər olarsa, onları özünüz zərərsizləşdirin, çünki, Allah eləməsin, əsgərlərimdən kimisə yaralasalar, cavab atəşi açacağıq – bunun nəticələrinə görə mən cavabdeh deyiləm”.

Düşərgəyə qayıtdıq. Bir neçə min adamın içərisində yalnız beşində silah var idi. Biz onları zorla tərksilah edə bilməzdik, qorxurduq ki, biz silahsız onlar silahla bizə atəş aça bilərlər. Biz onlardan getmələrini istədik və getdilər.

Embed paylaş

Qazaxıstanda qarşıdurma: aksiyaçılardan hələ də xəbər almaq mümkün olmur

Embed paylaş

Kod yaddaşa götürüldü

---

en px hündürlük px

---

The URL has been copied to your clipboard

No media source currently available

0:00 0:02:03 0:00

Hadisələrin sonrakı inkişafına toxunan Meyrxan Abdumanapovun dediyinə görə, səhər saat 9-dan, axşam saat 6-ya qədər sakitlik olub. Amma sonra onlara etirazçıları dağıtmaq üçün meydana əlavə qüvvələr yeridiləcəyi ilə bağlı xəbərdarlıqlar gəlib:

"Günün ikinci yarısında düşərgəyə mesajlar gəlməyə başladı: "Dağılın, şəhərə əlavə qüvvələr gəlib: Rusiya qoşunları və KTMT bölmələri, belarus, erməni və digərləri, güc yolu ilə dağılacaqlar". Bu məsləhətlə şəxsən mənə beş nəfər zəng etdi. Və hər dəfə mənə zəng edənlər məlumatın “mötəbər mənbələrdən” olduğunu iddia edirdilər. "Bu gün axşam ya da gecə öldürmək üçün atəş açacaqlar." Məlumatı nəzərə aldıq, amma inanmadıq. Bəzi fəallar isə sonda oranı tərk edərək özləri ilə gələn insanları da apardılar.

Məsələn, səhər danışıqlarında əvvəlcə qərargah rəhbəri təyin etmək fikrində olduğumuz köhnə müxalifət lideri Jasaral Kuanyshalin və ya Janbolat Mamai kimi tanınmış fəal iştirak edirdi. O da dağılışmağa çağırdı. Deyəsən, bundan sonra onu buna görə döyüblər".

Meyrxan Abdumanapov deyir ki, o meydanda qalmağı qərara alıb, dağılışmağın xəyanət olduğunu düşünüb.

"Hava qaralanda, saat 18:30 və ya 18:40-da meydanda pulemyotlu zirehli transportyorlar göründü. Əvvəlcə şərqdən, sonra qərbdən. Xəbərdarlıq etmədən öldürmək üçün atəş açmağa başladılar. İnsanlar dağıldı, gördüm ki, bəziləri yıxılıb. Mən özüm öz gözlərimlə yeddi nəfəri gördüm. Biri qolundan, biri başından yaralanmışdı. Onlardan ikisini çıxara bildik, yaralıları, qalanlarını çıxara bilmədik. Lap gənc iki qız və bir oğlan, artıq onlarda həyat əlamətləri görünmürdü. Başqa bir yaşlı yaralı var idi onu qaldırıb aparmağa çalışdım, amma bacarmadım.

Daha bir nəfəri çıxarmağa çalışarkən lap yaxınlığıma bir-neçə güllə düşdü, amma möcüzəli şəkildə mənə dəymədi və mən ərazini tək etməli oldum. Budur telefonumda qalıb, saat 19:01 -də təcili yardıma zəng etdim ki, bizim çıxara bilmədiyimiz yaralıları çıxarsınlar.

Biz güllə yağışı altında meydanı tərk etməyə məcbur olduq. Yolda bir minik maşını gördüm. İki gənc oğlan var idi, biri sükan arxasında, digəri onun yanında. Maşın işə salındı, görünür, onlar maşınla getməyə çalışırdılar, lakin ön şüşə və arxa şüşələr vuruldu və gənclər artıq ölmüşdülər...

Meydandan uzağa getmədik, həyətlərdə gizləndik. Və iki saatdan sonra meydana qayıdıb yaralıların aparılıb-aparılmadığını bilmək istədik, amma onları hələ də aparmamışdılar. Təkcə meydanda nə qədər insanın öldüyünü bilmirik.

Buna da bax:

Qazaxıstan Milli Təhlükəsizlik Komitəsinin sədri həbs edilib

Meyrxan Abdumanapovun sözlərinə görə, sonra yenidən atəş açmağa başlayıblar və onlar geri çəkilməyə məcbur olublar. Əsgərlərin hamısı təpədən dırnağa qədər qara geyimdə idi. Əgər səhər bizimlə ancaq qazaxca danışırdılarsa, o biri tərəfdə də bizimkilər qazaxlar idisə, bu dəfə səsgücləndiricidən yalnız rus dilində səs gəlirdi.

-Etirazı dağıtmaqda iştirak edən əsgərlər rusca danışırdılarmı?

- Bəli. Bu dəfə əsgərlər bizə ancaq rus dilində müraciət etdilər. Və hədə-qorxu ilə: “Ərazidən azad olun, atacağıq”. Qazax dilində bir kəlmə də yox idi. Buradan belə nəticəyə gəldik ki, bunlar rus qoşunlarıdır. Necə ki, günortadan sonra bizə xəbərdarlıq edilmişdi.

Orda.kz nəşrinin baş redaktoru Gülnarə Bajkenova-nın sözlərinə görə, o, həmkarları ilə yanvarın 7-si axşam, Respublika meydanında - etirazçıların düşərgəsi dağıdılandan sonra olub.

O, “Siberia.Realii” saytına müsahibəsində bildirib ki, onların çəkiliş qrupu aşmış maşının şəklini çəkmək istəyib, lakin bu zaman onların üzərində hərbi “Hummer” hərəkət edib və səsgücləndiricidən onlara atəş açacaqları barədə xəbərdarlıq eşidilib.

Bundan sonra Gülnarə və həmkarları sürətlə meydanı tərk ediblər. - Bəli, rusca səsgücləndiricidən bizə xəbərdarlıq etdilər. Amma onu deyim ki, Qazaxıstan təhlükəsizlik işçiləri də vətəndaşlara tez-tez rus dilində müraciət edirlər. Gənc əsgərlər, cənubdan gələn çağırışçılar, bəlkə də, rus dilini o qədər də yaxşı bilmirlər, amma burada təmiz rus nitqi var idi. Amma qazax zabiti də ola bilərdi. Yanvarın 7-də meydanda olan və düşərgənin dağıdılmasını görən bir neçə nəfərlə danışdım. Onların heç biri dəqiq deyə bilmədi ki, onlar kimin təhlükəsizlik qüvvələri olub – qazaxıstanlı, yoxsa rusiyalı.

Bu gün biz yenidən meydanda olduq və həmkarım gördü ki, artıq KTMT qoşunları orada yerləşdirilib. Dediyinə görə onları formalarındakı işarələrdən tanıyıb. Mən mübahisə etməzdim ki, 7-ci axşam düşərgəni dağıdan ruslar olub"- Orda.kz nəşrinin baş redaktoru Gülnarə Bajkenova bildirib.

Bu arada, yanvarın 6-da KTMT-nin baş katibi Stanislav Zas RİA-ya müsahibəsində Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının qüvvələrinin Qazaxıstanda nümayişlərin dağıdılmasında iştirak etməyəcəyini bildirib.

Qazaxıstan Daxili İşlər Nazirliyinin yaydığı məlumata görə, indiyə qədər aksiyalarla bağlı 4266 nəfər saxlanılıb.

Buna da bax:

Qazaxıstan müxalifəti səsini ucaldır: ‘Biz terrorçu deyilik!’

Rusiyanın Ryazan vilayətinin Şilovski rayonunda yerləşən "Elastik" silah zavodunun barıt sexində baş verən partlayış nəticəsində azı beş nəfər ölüb, 20-yə yaxın insan yaralanıb. Yaralılardan 10-un vəziyyətinin ağır olduğu bildirilib.

"Baza" Teleqram kanalı dağıntıların altında insanların olduğunu və ölənlərin sayının arta biləcəyini yazıb.

2021-ci ilin məlumatlarına görə, zavod artilleriya üçün raketlər, müxtəlif növ təyyarə silahları və sualtı qayıqlar üçün qaz generatorları istehsal edir.

Yerli KİV-in məlumatına görə, sexdə yanğın səhər saat 10:30 radələrində baş verib. Partlayış nəticəsində barıt sexinin binası tamamilə dağılıb.

Partlayışın səbəbi hələlik məlum deyil.

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan ana müxalifətinin lideri, Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) sədri Özgür Özəli böhtan atması iddiası ilə məhkəməyə verib. Prezident Ərdoğan Bayrampaşada keçirilən mitinqdəki çıxışı, eləcə də Marmara həbsxanasını ziyarət etdikdən sonra açıqlamasına görə Özəldən mənəvi zərər kimi 1 milyon lirə (25 min dollar) tələb edir.

Apreldə də Ərdoğan Özələ qarşı oxşar iddia qaldırmışdı, lakin bu məbləğ daha az - yarım milyon lirə idi. Həmin iddia CHP üzvü və İstanbul Böyük Şəhər Bələdiyyəsinin başqanı Əkrəm İmamoğlu həbs etdikdən sonra qaldırılıb. İmamoğlu gələcək prezident seçkisində Ərdoğanın əsas rəqibi sayılırdı. Lakin o, korrupsiya və başqa cinayətlərdə ittiham olunub və məhkəmə iyulda İmamoğlu barəsində 1 il 8 ay həbs hökmü çıxarıb. İmamoğlu ilə yanaşı, eyni korrupsiya ittihamı ilə CHP-ni təmsil edən Adana, Antalya və Adıyaman bələdiyyələrinin rəhbərləri də saxlanıb.

Ö.Özəlin son açıqlamaları da İmamoğlu işi ilə bağlıdır. O, avqustun 13-də keçirilən mitinqdə İmamoğlunun həbsinə görə prezident Ərdoğanın məsuliyyət daşıdığını bildirib.

Rusiya Ədliyyə Nazirliyi "Sərhədsiz Reportyorlar" (RSF) beynəlxalq jurnalist təşkilatının adını Rusiyada "arzuolunmaz" təşkilatlar siyahısına əlavə edib.

2024-cü ilin aprelində "Roskomnadzor" "Sərhədsiz Reportyorlar"ın internet saytını bloklayıb. 2025-ci ilin iyulunda isə Baş Prokurorluq qurumun Rusiyada "arzuolunmaz" kimi tanınması barədə qərar qəbul edib.

Beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatı olan RSF 1985-ci ildə Fransada yaradılıb. Onun devizi bütün dünyada mətbuat azadlığını, jurnalistləri və internet istifadəçilərini müdafiə etməkdir. Təşkilat hər il müxtəlif ölkələrdə söz azadlığının məhdudlaşdırılması və jurnalistlərin təqibi barədə məlumat verən "Mətbuat azadlığı barometri" adlı hesabat dərc edir. Bu hesabatda Rusiya hər il getdikcə geriləyir.

"Roskomnadzor" Rusiyada "Telegram" və "WhatsApp" messencerlərində zənglərin qismən məhdudlaşdırıldığını bildirib. Hökumət qurumu bu qərarın hüquq-mühafizə orqanlarının materiallarına əsasən cinayətkarlarla mübarizə məqsədilə verildiyini iddia edib.

"Hüquq-mühafizə orqanlarının məlumatlarına və vətəndaşların çoxsaylı müraciətlərinə əsasən, xarici messencerlər – "Telegram" və "WhatsApp" Rusiya vətəndaşlarının aldadılması və pul tələb edilməsi, həmçinin vətəndaşların təxribat və terror fəaliyyətlərinə cəlb etmək üçün əsas səsli rabitə xidmətlərinə çevrilib. Bu istiqamətdə cavab tədbirlərinin görülməsi ilə bağlı messencerlərin sahiblərinə dəfələrlə edilən müraciətlər nəzərə alınmayıb", - "Roskomnadzor"un mətbuat xidmətinin açıqlamasında qeyd olunub.

Bildirilib ki, messencerlərin digər funksiyalarına heç bir məhdudiyyət tətbiq edilmir.

"Verstka" yazır ki, "WhatsApp"ın Rusiyada aylıq auditoriyası 97.5 milyon nəfərə çatır, "Telegram"dan isə 90.5 milyon insan istifadə edir. Bu, ölkə əhalisinin əksəriyyətini təşkil edir. Nəşr bildirir ki, Rusiya hakimiyyəti ölkədə xarici tətbiqlərin bloklanmasını və dövlət tərəfindən dəstəklənən "Max" messenceri üçün əlverişli bazarın yaradılmasını nəzərdən keçirir.

Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Valdaydakı iqamətgahı ətrafında 12 hava hücumundan müdafiə (HHM) mövqeyi qurulub və bu mövqelər əsasən "Pantsir-S1" hava hücumundan müdafiə sistemləri ilə təchiz olunub. Bu barədə "Yandeks"dəki yeni peyk şəkilləri və "Yandeks.Zerkala"” xidmətinin fotoşəkillərini araşdıran AzadlıqRadiosunun Rusiya xidməti məlumat yayıb.

Bildirilir ki, Putinin həyat yoldaşı olduğu iddia edilən Alina Kabayeva və onların birgə övladları tez-tez Valdayda vaxt keçirirlər.

"Proyekt" 2023-cü ildə yazmışdı ki, Kabayeva və uşaqları üçün Valdayda yeni ev tikilib, onun köməkçiləri isə iqamətgahın yaxınlığında mənzillər alıblar.

Moskva şəhərində və əhalisi 20 milyondan çox olan Moskva vilayətində isə jurnalistlər yalnız 60 hava hücumundan müdafiə mövqeyi müəyyən ediblər.

2022-ci ilin fevralından - Rusiyanın Ukraynaya qarşı işğalçı müharibəsi başlayandan bəri Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FSB) həbs əməliyyatları zamanı Rusiyada azı 65 nəfər, Ukraynanın Zaporojye vilayətinin işğal olunmuş hissəsində isə dörd nəfər qətlə yetirilib, bir nəfər isə Samarada əməliyyat zamanı özünü partladıb.

"IStories" bu rəqəmi Rusiyanın terrorla Mübarizə Milli Komitəsi, İstintaq Komitəsi, FSB, dövlət xəbər agentlikləri və hüquq-mühafizə orqanlarına yaxın medianın dərc etdiyi xəbərlərə əsaslanaraq hesablayıb.

Bildirilib ki, 2022-ci ilin fevralından bəri FSB-nin həbs əməliyyatları zamanı öldürülənlərin 44-ü Rusiya vətəndaşı olub. Hüquq-mühafizə orqanlarının mətbuat açıqlamalarında doqquz nəfərin Mərkəzi Asiya ölkələrindən olduğu göstərilib, ancaq onların vətəndaşlıqları qeyd olunmayıb. Öldürülənlər arasında Qazaxıstan, Ukrayna və Belarus vətəndaşları da olub.

FSB öldürülənlərin 28-ni Ukrayna kəşfiyyat xidməti ilə əlaqədə və ya AFU daxilindəki könüllü birləşmələrin göstərişləri əsasında hücumlar hazırlamaqda şübhəli bilib. Öldürülən 27 nəfər İŞİD ilə əlaqədə şübhəli bilinib.

"IStories" qeyd edib ki, şübhəlilərin çoxu Şimali Qafqazdakı saxlanılma əməliyyatlarında öldürülüb - Dağıstan və İnquşetiyada 12, Kabardin-Balkarda isə doqquz nəfər.

"IStories" vurğulayıb ki, reallıqda 2022-ci ildən bəri FSB əməliyyatları zamanı öldürülənlərin sayı daha çox ola bilər. Çünki bu hesablama yalnız təhlükəsizlik xidmətinin ictimaiyyətə açıqladığı məlumatlar əsasında aparılıb.

İran polisi bildirib ki, iyunda İsraillə 12 günlük müharibə zamanı təhlükəsizliklə bağlı pozuntulara görə 21 minə yaxın adam saxlanılıb. Bu rəqəm əvvəlki rəsmi hesablamalardan xeyli yüksəkdir.

Polisin sözçüsü Səid Müntəzirolmehdi avqustun 12-də bildirib ki, ictimaiyyətin verdiyi məlumatlar həbslərdə mühüm rol oynayıb. Saxlanılanlardan neçə nəfərin hələ də həbsdə qaldığı bəlli deyil.

Onların 2 min 774-ü casusluqda ittiham olunan xarici ölkə vətəndaşlarıdır. Hakimiyyət orqanları onların telefonlarında hərbi mövqelərin, vacib obyektlərin şəkilləri və göndərilmiş məkan məlumatları kimi şübhəli fəaliyyətlərə dair dəlillərin olduğunu iddia edib.

Daha 261 nəfər casusluqda şübhəli bilinib, 172 nəfər isə icazəsiz çəkilişə görə həbs olunub.

Polisin açıqlaması iyulun sonunda İranın məhkəmə sisteminin rəhbəri Qulam Hüseyn Mohseni-Ejeinin sözləri ilə ziddiyyət təşkil edir. O, münaqişə zamanı və sonrasında təxminən 2 min nəfərin həbs edildiyini bildirmiş, araşdırmalardan sonra onların çoxunun casusluq və ya İsraillə əməkdaşlıq ittihamları təsdiqini tapmadığından azad edildiyini demişdi.

İnsan haqları qrupları İranda repressiyaların miqyası ilə bağlı həyəcan təbili çalıb.

ABŞ-də yerləşən İnsan Haqları Fəalları Xəbər Agentliyi (HRANA) münaqişə zamanı yüzlərlə həbsi sənədləşdirib. Bildirilib ki, bu həbslərdə daha çox etnik azlıqlar və fəallar hədəf alınıb. "Amnesty International" isə İranın müharibədən sonra edamların artmasını pisləyib, işgəncə, ədalətsiz məhkəmələr və özbaşına qətllər barədə xəbərdarlıq edib.

İyunun sonundan bəri İranda İsrailin xeyrinə casusluqda ittiham olunan ən azı 7 nəfər edam edilib.

İran hakimiyyəti İsrailin Mossad kəşfiyyat agentliyinin ölkəyə dərindən nüfuz etməsindən narahatdır. Görünür, bu, İranda dağıdıcı hərbi və kəşfiyyat əməliyyatlarının həyata keçirilməsinə imkan verib.

İyunda parlament casusluq və düşmən xarici hökumətlərlə, xüsusilə İsraillə əməkdaşlıq üçün cəzaları kəskin sərtləşdirməyi nəzərdə tutan qanun layihəsini qəbul etsə də, Konstitusiyanın Müdafiə Şurası bu qanun layihəsini rədd edib. Amma sözügedən qurumun sözçüsü bildirib ki, qanun layihəsi dəyişikliklər edildikdən sonra təsdiqlənə bilər.

"The Financial Times" yazır ki, Rusiya Ukraynaya qarşı genişmiqyaslı işğal müharibəsinə başlayandan bəri Avropa hərbi-sənaye kompleksi müəssisələrinin genişlənmə tempi üç dəfə artıb.

Nəşr 37 şirkətə məxsus 150-dən çox hərbi-sənaye obyektini araşdırıb. Jurnalistlər mindən çox peyk şəklini təhlil ediblər. Görüntülərin təxminən üçdə birində davam edən tikinti işlərini göstərən dəyişikliklər əks olunub.

Bildirilib ki, bu müəssisələrin sahəsi 7 milyon kvadratmetr artıb. Əgər 2021-ci ildə 0.79 kvadratkilometr sahədə iş aparılırdısa, 2024-cü ilin yazında tikinti sahəsi 3.02 kvadratkilometr, bu ilin yazında isə 2.8 kvadratkilometrə çatıb.

Son üç ildə hərbi-sənaye kompleksində ən böyük layihələrindən biri Almaniyanın "Rheinmetall" şirkəti ilə Macarıstanın 7 nömrəli dövlət müdafiə holdinqinin birgə layihəsi olub. Bu layihə çərçivəsində "Rheinmetall"ın "KF41 Lynx" piyada döyüş maşını üçün 30 mm-lik sursat istehsal olunur, gələcəkdə "Leopard" və "Panther2" tankları və digər silah növləri üçün sursatın istehsalı planlaşdırılır.

Təhlil edilmiş 150 hərbi-sənaye obyektinin 88-i Avropa İttifaqının 500 milyon avro ayırmağı nəzərdə tutduğu silah istehsalına dəstək proqramı çərçivəsində maliyyələşdirilir.

Avropada yenidən silahlanmanın olduğunu qeyd edən "The Financial Times" sülh dövrünə xas istehsaldan daha dayanıqlı müharibə aparılması üçün sənaye bazasının yaradılmasına doğru keçidi vurğulayır.

Avqustun 12-də "EAGLE PARTNER 2025" Ermənistan-ABŞ birgə hərbi təlimlərinə start verilib.

Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, açılış mərasiminə Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Edvard Asryan, ABŞ-nin Ermənistandakı səfiri Kristina Kuinn, yüksəkrütbəli hərbçilər və qonaqlar qatılıblar.

Beynəlxalq sülhməramlı missiyalarda iştiraka hazırlıq məqsədilə keçirilən təlimlər avqustun 20-dək davam edəcək. Təlimlərə Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin sülhməramlı briqadasının, ABŞ-nin Avropa və Afrikadakı quru qoşunlarının və Kanzas Milli Qvardiyasının hərbçiləri cəlb olunublar.

Sankt-Peterburq qubernatoru Aleksandr Beqlov şəhərdə miqrantların kuryer kimi işləməsini qadağan edən qərar imzalayıb. Bu barədə onun mətbuat xidməti məlumat yayıb.

Bildirilib ki, "qəbul olunan qərar kölgə məşğulluğu ilə mübarizə, kuryer xidmətlərinin keyfiyyətinin və təhlükəsizliyinin artırılması, həmçinin Rusiya vətəndaşları, ilk növbədə də gənclər və tələbələr üçün yeni iş yerlərinin yaradılmasına yönəlib".

Qubernatorun ofisi deyib ki, xarici kuryerlər ümumi kuryer sayının "cüzi" hissəsini təşkil edir, ona görə də yeni qərar çatdırılma bazarına təsir etməyəcək. Yeni qayda üç ay sonra qüvvəyə minəcək.

Bu il iyulun sonunda məlum olub ki, Sankt-Peterburq qubernatoru miqrantların şəhərdə taksi sürməsini və icarəyə götürülmüş şəxsi avtomobillərlə işləməsini də qadağan edib.

2025-ci ilin əvvəlinə olan məlumata görə, Rusiyanın 47 regionunda miqrantların taksi və ictimai nəqliyyatda, 39 regionunda ticarətdə, 27 regionunda təhsildə, 19 regionunda isə tibb sahəsində işləməsi qadağan edilib. Bəzi ərazilərdə regional hakimiyyət orqanları, əsasən, yardımçı işlərdə çalışanlar və təmizlik işçiləri üçün istisnalar edir.

Son illərdə Rusiya hakimiyyəti miqrantları xırda qayda və hüquq pozuntularına görə "nəzarət olunan şəxslər" reyestrinə salır, miqrantları vətəndaşlıqdan məhrumetmə səbəblərinin siyahısını genişləndirir. Miqrantların uşaqları ümumtəhsil məktəblərində oxuya bilmək üçün rus dili üzrə qəbul imtahanı verməyə məcbur edilir və uşaqların məlumatları, eləcə də imtahan nəticələri DİN-ə ötürülür. Miqrant yataqxanalarında tez-tez polis reydləri keçirilir, bu reydlərdə saxlanılanlar Ukraynada müharibəyə göndərilməyə məcbur edildiklərini bildirir.

Ötən ilin martında "Crocus City" konsert məkanına terror hücumundan sonra Rusiyada əmək miqrantlarına qarşı siyasət kəskin şəkildə sərtləşib. Tacikistan vətəndaşları terror hücumunu törətməkdə ittiham olunub.

ABŞ prezidenti Donald Tramp idxal olunan Çin mallarına ticarət rüsumlarının artırılmasını donduran fərman imzalayıb. Vaşinqton və Pekin arasında ticarət danışıqları üçün ayrılmış son müddətin bitməsinə bir neçə saat qalmış qüvvəyə minən qərar 90 gün qüvvədə olacaq.

Yazda Tramp Çin mallarına tətbiq olunan rüsumları əvvəlcə 125, sonra isə 145 faizədək artırıb, daha sonra bu qərar qarşılıqlı ticarət güzəştləri ilə bağlı danışıqlar müddətində təxirə salınıb. Avqustun 12-nə keçən gecə Vaşinqton və Pekin arasında ticarət müharibəsindəki "müvəqqəti atəşkəs"in müddəti başa çatırdı.

Əvvəl tətbiq edilmiş rüsumlardan əlavə, Trampın daha bir təşəbbüsü Çinin ABŞ-yə ixracına təhlükə yaradır. Bu, Trampın Rusiyanın ticarət tərəfdaşlarına qarşı vəd etdiyi rüsumların artırılması ilə bağlıdır. Avqustun əvvəlində prezident Tramp bu qərarın Pekinə də şamil oluna biləcəyini istisna etməyib. Çin isə Rusiyadan neft alışını dayandırmağı planlaşdırmadığını açıq şəkildə bəyan edib.

ABŞ Müharibə Araşdırmaları İnstitutu (ISW) bildirib ki, Kreml Alyaskada keçiriləcək ABŞ-Rusiya sammitindən Ukraynada sülhün əldə olunması istiqamətində səylər göstərməkdənsə, ABŞ və Avropa arasında ixtilaf yaratmağa çalışacaq.

Rusiya rəsmilərinin bəyanatlarını təhlil edən ISW analitiklərinin qənaəti budur ki, Rusiya öz əsas məqsədlərində güzəştə getmək istəmir. Bu məqsədlər isə Ukraynanın NATO-ya üzvlüyünə mane olmaq, Ukraynada hakimiyyəti rusiyayönlü hökumətlə əvəzləmək və Ukraynanın demilitarizasiyasını ehtiva edir ki, bu da ölkənin tam təslim olması deməkdir. ISW ekspertlərinin fikrincə, Rusiya, çox güman ki, gələcək atəşkəs razılaşmalarını pozacaq və Ukraynanı bu cür pozuntularda ittiham edəcək.

ISW Avropanı ABŞ-nin Ukraynada müharibəni dayandırmasına mane olmaqda ittiham edən Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının sədr müavini Dmitri Medvedevin sözlərinə diqqət çəkib.

Rusiyalı politoloq Sergey Markov isə avqustun 10-da "The Washington Post"a müsahibəsində bildirib ki, Putinin Alyaska sammitində əsas vəzifəsi Ukraynada sülhə maneə kimi Rusiyanı deyil, Ukrayna və Avropanı təqdim etməkdir. O, həmçinin qeyd edib ki, Rusiya heç bir güzəştə getməyəcək.

D.Tramp və V.Putin arasında görüşün avqustun 15-də Alyaskada baş tutacağı gözlənilir.

Rusiya 2014-cü ildə Krım yarımadası və şərqi Ukraynanın bir hissəsinə nəzarəti ələ keçirib. Moskvanın Rusiyaya aid olduğunu iddia etdiyi Luqansk, Donetsk, Zaporojye və Xerson vilayətlərinin əhəmiyyətli hissələri də daxil olmaqla, ölkənin beşdə birini işğal edib.

Moskva Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Donetsk və Luqansk vilayətlərindən çıxarılmasını tələb edir. Əvəzində isə Rusiya ordusu Zaporojye və Xerson vilayətlərində hücum əməliyyatlarını dayandıracaq. "Bloomberg" yazır ki, bu tələblər Ukraynada sülhün təmin olunması məqsədilə mümkün razılaşma çərçivəsində səsləndirilir.

Agentliyin məlumatına görə, belə bir razılaşma Rusiya və ABŞ prezidentləri - Vladimir Putin və Donald Tramp arasında keçiriləcək görüşdə müzakirə olunacaq. Bu görüşün gələn həftə baş tuta biləcəyi bildirilir. ABŞ-nin Kiyevin və Avropadakı müttəfiqlərinin razılığını almağa çalışdığı vurğulanır.

Mənbələrə görə, razılaşmanın məqsədi münaqişəni dondurmaq və uzunmüddətli sülh danışıqlarına yol açmaqdır. "Bloomberg" qeyd edir ki, Ukrayna və Avropanın bu planı qəbul etməsi məsələsi, hələlik, qeyri-müəyyəndir.

Putin və Trampın görüşünə hazırlıq barədə məlumat bir gün əvvəl yayılıb. Moskva görüşün keçiriləcəyi məkanın artıq seçildiyini bildirir, lakin Vaşinqton bunu təsdiqləmir.

"Sky News" və "Fox News" öz mənbələrinə istinadla Tramp-Putin görüşünün Vatikanda keçirilə biləcəyini iddia edir. TASS-ın mənbələri isə bu ehtimalı inkar edir.

2022-ci il fevralın 24-də Rusiya Ukraynaya yenidən təcavüzə başlayıb. 11 il əvvəl də Rusiya Ukraynanın bir hissəsini-Krımı tutmuşdu.

2022-ci ildə V.Putin Ukraynanın dörd vilayətinin (Donetsk, Luqansk, Zaporojye və Xerson) Rusiyanın tərkibinə qəbulu haqqında konstitusiya qanununu imzalayıb.

Hazırda Ukrayna ərazisinin 20 faizindən çoxu, o cümlədən Luqansk vilayəti faktiki tam, Donetsk, Zaporojye və Xerson vilayətlərinin isə çox hissəsi işğal altındadır.

Avqustun 8-də 2008-ci ildə Rusiya ilə Gürcüstan arasında 5 günlük müharibənin 17-ci ili tamam olur.

Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyi “X” hesabında Gürcüstanda münaqişənin suverenlik və ərazi bütövlüyü prinsipləri əsasında, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlər daxilində sülh yolu ilə həllinə tam dəstəyini bildirib.

XİN qeyd edib ki, Azərbaycan Gürcüstanla sıx tərəfdaşlıq və mehriban qonşuluq münasibətlərinə böyük əhəmiyyət verir.

Gürcüstanın Baş naziri İrakli Kobaxidze isə avqustun 8-də deyib ki, Gürcüstanın ərazi bütövlüyünün bərpasının yeganə yolu sülhdən keçir, separataçı bölgələrin müstəqilliyini nə birbaşa, nə də dolayısı ilə tanımaq mümkündür. Bununla o, Cənubi Osetiya liderlərinin regionun müstəqilliyinin tanınması və güc tətbiq etməmə haqqında sazişi imzalamaq çağırışlarına cavab verib.

Özünü müstəqil elan etmiş Abxaziya Respublikasının xarici işlər nazirinin müavini Odissey Biqvava Kobaxidzenin bəyanatını "Tbilisinin dialoqa hazır olmadığını göstərən dağıdıcı addım" adlandırıb.

Kobaxidze Rusiya-Gürcüstan müharibəsində həlak olanların xatirə memorialına gül qoyandan sonra danışıb. O, 8 avqustu ozamankı hakimiyyətin “ən ciddi avantürası, xəyanəti” olduğunu deyib.

Gürcüstan və beynəlxalq tərəfdaşları Abxaziya və Cənubi Osetiyanı Rusiya Federasiyası tərəfindən işğal olunmuş ərazilər hesab edirlər. Bu bölgələrin müstəqilliyini yalnız Rusiya, Nikaraqua, Venesuela, Suriya və Nauru tanıyır.

2008-ci ilin avqust müharibəsində 228 gürcü mülki vətəndaşı və 14 polis əməkdaş, 170 hərbi qulluqçu da həlak olub. Ümumilikdə 1747 nəfər yaralanıb. Təxminən 150 min nəfər öz evlərini tərk etmək məcburiyyətində qalıb, onlardan 30 min nəfər isə hələ də məcburi köçkün vəziyyətindədir.

Moskva, Suxumi və Tsxinvali Tbilisidən güc tətbiq etməmə sazişini imzalamağı və "yeni reallıqları" tanımağı tələb edirlər.

Rumıniya hakimiyyət orqanları "OMV Petrom"un "Petrobrazi" neft emalı zavodu üçün nəzərdə tutulmuş Azərbaycan xam neftinin qəsdən çirklənməsində Rusiyanın potensial təxribatını araşdırır. Bu barədə G4media.ro məsələ ilə bağlı məlumatlı mənbələrə istinadən yazıb.

Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəməri ilə Azərbaycandan Rumıniyaya daşınan xam neftin tərkibində təhlükəli dərəcədə yüksək miqdarda xlor aşkar edilib. Bildirilib ki, çirklənmə neft emalı zavodunun infrastrukturunda ciddi korroziyaya, bununla da milli yanacaq təchizatında böhrana səbəb ola bilərdi.

"OMV Petrom" yaydığı açıqlamasında çirklənmənin planlı keyfiyyət yoxlamaları zamanı aşkar olunduğunu bəyan edib. 1700 kilometrlik Bakı–Tbilisi–Ceyhan boru kəmərinin operatoru olan "BTC Pipeline Company" də insidenti təsdiqləyib.

G4media.ro saytının istinad etdiyi mənbələrə görə, çirklənmə boru kəmərinə xlor maddəsinin yeridilməsi yolu ilə həyata keçirilə və bu, Rusiya tərəfindən hibrid müharibə taktikası kimi qiymətləndirilə bilər.

Eyni partiyaya aid çirklənmiş xam neft digər Avropa ölkələrinə də çatıb.

İtaliyanın enerji şirkəti ENI "Reuters" agentliyinə təsdiqləyib ki, onun emal zavodlarından biri çirklənmiş xam neft qəbul edib.

Eyni xam nefti emal etməli olan Çexiyanın "Orlen Unipetrol" şirkəti isə mümkün zərərlərin qarşısını almaq məqsədilə fəaliyyətini müvəqqəti dayandırıb.

Rumıniya hökuməti hadisəyə görə məsul olan tərəflərin kimliyini rəsmi şəkildə açıqlamayıb. Lakin təhlükəsizlik mənbələri bu hadisəni enerji infrastrukturuna yönəlmiş düşmən xarakterli sabotaj aktlarının əvvəlki nümunələri ilə müqayisə edir.